کد مطلب:33 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:452
احکام طهارت
آب مطلق و مضاف (مـسـالـه 15) آب یا مطلق است یا مضاف : آب مضاف آبی است كه آن را از چیزی بگیرند: مثل آب هندوانه و گلاب , یا با چیزی مخلوط باشد, مثل آبی كه بقدری باگل و مانند آن مخلوط شود, كه دیگر به آن آب نگویند و غیر اینها آب مطلق است , وآن بر پنج قسم است : اول - آب كر.
دوم - آب قلیل .
سوم - آب جاری .
چهارم - آب باران .
پنجم - آب چاه .
1 - آب كر (مساله 16) آب كر مقدار آبی است كه اگر در ظرفی كه طول و عرض و عمق آن هریك سه وجب باشد بریزند, آن ظرف را پر كند.
و احتیاط آن است كه هر بعد آن سه وجب و نیم باشد, و وزن آن از صد و بیست و هشت من تبریز بیست مثقال كمتراست .
(مـسـاله 17) اگر عین نجس مانند بول و خون یا چیزی كه نجس شده است مانندلباس نجس به آب كـر بـرسد, چنانچه آن آب , بو یا رنگ یا مزه نجاست را بگیرد,نجس می شود و اگر تغییر نكند نجس نمی شود.
(مساله 18) اگر بوی آب كر بواسطه غیر نجاست تغییر كند, نجس نمی شود .
(مساله 19) اگر عین نجس مانند خون به آبی كه بیشتر از كر است برسد و بو یا رنگ یا مزه قسمتی از آن را تغییر دهد, چنانچه مقداری كه تغییر نكرده كمتر از كر باشدتمام آب نجس می شود و اگر به اندازه كر یا بیشتر باشد, فقط مقداریكه بو یا رنگ یامزه آن تغییر كرده نجس است .
(مساله 20) آب فواره اگر متصل به كر باشد, آب نجس را پاك می كند.
ولی اگر قطره قطره روی آب نـجـس بریزد, آن را پاك نمی كند, مگر آن كه چیزی روی فواره بگیرند,تا آب آن قبل از قطره قـطره شدن , به آب نجس متصل شود و بنا بر احتیاط واجب باید آب فواره با آن آب نجس مخلوط گردد.
(مـساله 21) اگر چیز نجس را زیر شیری كه متصل به كر است بشویند, آبی كه از آن چیز می ریزد اگر متصل به كر باشد و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد و عین نجاست هم در آن نباشد پاك است .
(مـسـالـه 22) اگـر مقداری از آب كر یخ ببندد و باقی آن به قدر كر نباشد, چنانچه نجاست به آن برسد نجس می شود, و هر قدر از یخ هم آب شود نجس است .
(مساله 23) آبی كه به اندازه كر بوده , اگر انسان شك كنداز كر كمتر شده یا نه , مثل آب كر است , یـعنی نجاست را پاك می كند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمی شود.
و آبی كه كمتر از كر بوده و انسان شك دارد بمقدار كر شده یا نه حكم آب كر را ندارد.
(مساله 24) كر بودن آب به دو راه ثابت می شود: اول - آن كه خود انسان یقین یا اطمینان پیدا كند.
دوم - آن كه دو مرد عادل خبر دهند.
2 - آب قلیل (مساله 25)آب قلیل آبی است كه از زمین نجوشد و از كر كمتر باشد.
(مساله 26)اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد, یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود.
ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد, مقداری كه به آن چیز می رسدنجس و هر چه بالاتر از آن است پاك می باشد.
(مـسـالـه 27) آب قلیلی كه برای برطرف كردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود و از آن جـدا گـردد نجس است , و آب قلیلی كه بعد از بر طرف شدن عین نجاست برای آب كشیدن روی آن مـی ریـزنـد واز آن جـدا مـی شـود وبـعـداز آن محل پاك می شودپاك است ,وآبی كه باآن مخرج بول وغائط رامی شویند باپنج شرطپاك است : اول : آن كه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد.
دوم : نجاستی از خارج به آن نرسیده باشد.
سوم : نجاست دیگری مثل خون با بول یا غائط بیرون نیامده باشد.
چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد.
پنجم : بیشتر از مقدار معمول نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.
3 - آب جاری (مساله 28) آب جاری آبی است كه از زمین بجوشد و جریان داشته باشد مانند آب چشمه و قنات .
(مـساله 29) آب جاری اگر چه كمتر از كر باشد, چنانچه نجاست به آن برسد, تاوقتی بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده پاك است .
(مساله 30) اگر نجاستی به آب جاری برسد, مقداری از آن كه بو یا رنگ یا مزه اش بواسطه نجاست تـغـییر كرده نجس است .
و طرفی كه متصل به چشمه است اگر چه كمتر از كر باشد پاك است .
و آبـهـای دیـگر نهر اگر به اندازه كر باشد یا بواسطه آبی كه تغییر نكرده به آب طرف چشمه متصل باشد, پاك و گر نه نجس است .
(مـسـاله 31) آب چشمه ای كه جاری نیست ولی طوری است كه اگراز آن بردارند بازمی جوشد, حـكـم آب جـاری دارد.
یـعـنی : اگر نجاست به آن برسد, تا وقتی كه بو یارنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده , پاك است .
(مساله 32) آبی كه كنار نهر, ایستاده و متصل به آب جاری است , حكم آب جاری را دارد.
(مـسـاله 33) چشمه ای كه مثلا در زمستان می جوشد و در تابستان از جوشش می افتد فقط وقتی كه می جوشد حكم آب جاری را دارد.
(مساله 34) آب حوض حمام اگر چه كمتر از كر باشد, چنانچه به خزینه ای كه آب آن به اندازه كر است متصل باشد, مثل آب جاری است .
(مساله 35) آب لوله های حمام و عمارات كه از شیرها و دوشها می ریزد اگر متصل به كر باشد مثل آب جاری است .
(مـسـالـه 36) آبی كه روی زمین جریان دارد ولی از زمین نمی جوشد, چنانچه كمتر ازكر باشد و نجاست به آن برسد نجس می شود اما اگر از بالا با فشار به پایین بریزد,چنانچه نجاست به پایین آن بـرسد بالای آن نجس نمی شود.
و اگر با فشار از پایین به بالا هم باشد مثل فواره اگر به بالای آن چیز نجسی برسد پایین آن نجس نمی شود.
4 - آب باران (مساله 37) اگر به چیز نجسی كه عین نجاست در آن نیست یك مرتبه باران ببارد,جایی كه باران بـه آن بـرسـد پـاك مـی شود.
و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست .
ولی باریدن دو سه قـطره فایده ندارد, بلكه باید طوری باشد كه بگویند باران می بارد و در زمین سخت جریان دارد و اگـر ظـرف به ولوغ سگ نجس شده باشداقوی این است كه اول خاكمال شود و سپس یك مرتبه در زیـر بـاران بـگذارند پاك می شود اگرچه احتیاط لازم این است كه دو مرتبه با آب باران شسته شود.
(مساله 38) اگر باران به عین نجس ببارد و بجای دیگر ترشح كند, چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد, وبو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاك است .
پس اگرباران بر خون ببارد و ترشح كند, چنانچه ذره های خون در آن باشد, یا آن كه بو یارنگ یا مزه خون گرفته باشد نجس می باشد.
(مـسـالـه 39) اگر بر سقف عمارت یا روی بام آن عین نجاست باشد, تا وقتی باران به بام می بارد, آبـی كـه به چیز نجس رسیده و از سقف یا ناودان می ریزد پاك است وبعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبی كه می ریزد, به چیز نجس رسیده است ,نجس می باشد.
(مـساله 40) زمین نجسی كه باران بر آن ببارد پاك می شود.
و اگر باران بر زمین جاری شود و در حال باریدن بجای نجسی كه زیر سقف است برسد, آن را نیز پاك می كند.
(مـساله 41) خاك نجسی كه بواسطه باران گل شود و علم برسیدن باران به وصف اطلاق به تمام اجزای آن حاصل شود پاك است ولی حصول علم به آن مشكل است .
(مـسـالـه 42) هر گاه آب باران در جایی جمع شود, اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه موقعی كه باران می آید, چیز نجسی را در آن بشویند و آب , بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد, آن چیز نجس پاك می شود.
(مـسـاله 43) اگر بر فرش پاكی كه روی زمین نجس است باران ببارد و در حال باریدن به زمین نجس برسد, فرش نجس نمی شود و زمین هم پاك می گردد.
(مساله 44) اگر آب باران یا آب دیگر در گودالی جمع شود, وكمتر از كر باشد, پس از قطع شدن باران , با رسیدن نجاست به آن نجس می شود.
5 - آب چاه (مـسـالـه 45) آب چـاهـی كه از زمین می جوشد, اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه نجاست به آن برسد, تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده پاك است ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها, مقداری كه در كتابهای مفصل گفته شده از آب آن بكشند.
(مـسـالـه 46) اگر نجاستی درچاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد,چنانچه تغییر آب چـاه از بـیـن برود, بنابر احتیاط واجب موقعی پاك می شود كه باآبی كه از چاه می جوشد مخلوط گردد.
دوم - آب قلیل .
سوم - آب جاری .
چهارم - آب باران .
پنجم - آب چاه .
1 - آب كر (مساله 16) آب كر مقدار آبی است كه اگر در ظرفی كه طول و عرض و عمق آن هریك سه وجب باشد بریزند, آن ظرف را پر كند.
و احتیاط آن است كه هر بعد آن سه وجب و نیم باشد, و وزن آن از صد و بیست و هشت من تبریز بیست مثقال كمتراست .
(مـسـاله 17) اگر عین نجس مانند بول و خون یا چیزی كه نجس شده است مانندلباس نجس به آب كـر بـرسد, چنانچه آن آب , بو یا رنگ یا مزه نجاست را بگیرد,نجس می شود و اگر تغییر نكند نجس نمی شود.
(مساله 18) اگر بوی آب كر بواسطه غیر نجاست تغییر كند, نجس نمی شود .
(مساله 19) اگر عین نجس مانند خون به آبی كه بیشتر از كر است برسد و بو یا رنگ یا مزه قسمتی از آن را تغییر دهد, چنانچه مقداری كه تغییر نكرده كمتر از كر باشدتمام آب نجس می شود و اگر به اندازه كر یا بیشتر باشد, فقط مقداریكه بو یا رنگ یامزه آن تغییر كرده نجس است .
(مساله 20) آب فواره اگر متصل به كر باشد, آب نجس را پاك می كند.
ولی اگر قطره قطره روی آب نـجـس بریزد, آن را پاك نمی كند, مگر آن كه چیزی روی فواره بگیرند,تا آب آن قبل از قطره قـطره شدن , به آب نجس متصل شود و بنا بر احتیاط واجب باید آب فواره با آن آب نجس مخلوط گردد.
(مـساله 21) اگر چیز نجس را زیر شیری كه متصل به كر است بشویند, آبی كه از آن چیز می ریزد اگر متصل به كر باشد و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد و عین نجاست هم در آن نباشد پاك است .
(مـسـالـه 22) اگـر مقداری از آب كر یخ ببندد و باقی آن به قدر كر نباشد, چنانچه نجاست به آن برسد نجس می شود, و هر قدر از یخ هم آب شود نجس است .
(مساله 23) آبی كه به اندازه كر بوده , اگر انسان شك كنداز كر كمتر شده یا نه , مثل آب كر است , یـعنی نجاست را پاك می كند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمی شود.
و آبی كه كمتر از كر بوده و انسان شك دارد بمقدار كر شده یا نه حكم آب كر را ندارد.
(مساله 24) كر بودن آب به دو راه ثابت می شود: اول - آن كه خود انسان یقین یا اطمینان پیدا كند.
دوم - آن كه دو مرد عادل خبر دهند.
2 - آب قلیل (مساله 25)آب قلیل آبی است كه از زمین نجوشد و از كر كمتر باشد.
(مساله 26)اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد, یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود.
ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد, مقداری كه به آن چیز می رسدنجس و هر چه بالاتر از آن است پاك می باشد.
(مـسـالـه 27) آب قلیلی كه برای برطرف كردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود و از آن جـدا گـردد نجس است , و آب قلیلی كه بعد از بر طرف شدن عین نجاست برای آب كشیدن روی آن مـی ریـزنـد واز آن جـدا مـی شـود وبـعـداز آن محل پاك می شودپاك است ,وآبی كه باآن مخرج بول وغائط رامی شویند باپنج شرطپاك است : اول : آن كه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد.
دوم : نجاستی از خارج به آن نرسیده باشد.
سوم : نجاست دیگری مثل خون با بول یا غائط بیرون نیامده باشد.
چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد.
پنجم : بیشتر از مقدار معمول نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.
3 - آب جاری (مساله 28) آب جاری آبی است كه از زمین بجوشد و جریان داشته باشد مانند آب چشمه و قنات .
(مـساله 29) آب جاری اگر چه كمتر از كر باشد, چنانچه نجاست به آن برسد, تاوقتی بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده پاك است .
(مساله 30) اگر نجاستی به آب جاری برسد, مقداری از آن كه بو یا رنگ یا مزه اش بواسطه نجاست تـغـییر كرده نجس است .
و طرفی كه متصل به چشمه است اگر چه كمتر از كر باشد پاك است .
و آبـهـای دیـگر نهر اگر به اندازه كر باشد یا بواسطه آبی كه تغییر نكرده به آب طرف چشمه متصل باشد, پاك و گر نه نجس است .
(مـسـاله 31) آب چشمه ای كه جاری نیست ولی طوری است كه اگراز آن بردارند بازمی جوشد, حـكـم آب جـاری دارد.
یـعـنی : اگر نجاست به آن برسد, تا وقتی كه بو یارنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده , پاك است .
(مساله 32) آبی كه كنار نهر, ایستاده و متصل به آب جاری است , حكم آب جاری را دارد.
(مـسـاله 33) چشمه ای كه مثلا در زمستان می جوشد و در تابستان از جوشش می افتد فقط وقتی كه می جوشد حكم آب جاری را دارد.
(مساله 34) آب حوض حمام اگر چه كمتر از كر باشد, چنانچه به خزینه ای كه آب آن به اندازه كر است متصل باشد, مثل آب جاری است .
(مساله 35) آب لوله های حمام و عمارات كه از شیرها و دوشها می ریزد اگر متصل به كر باشد مثل آب جاری است .
(مـسـالـه 36) آبی كه روی زمین جریان دارد ولی از زمین نمی جوشد, چنانچه كمتر ازكر باشد و نجاست به آن برسد نجس می شود اما اگر از بالا با فشار به پایین بریزد,چنانچه نجاست به پایین آن بـرسد بالای آن نجس نمی شود.
و اگر با فشار از پایین به بالا هم باشد مثل فواره اگر به بالای آن چیز نجسی برسد پایین آن نجس نمی شود.
4 - آب باران (مساله 37) اگر به چیز نجسی كه عین نجاست در آن نیست یك مرتبه باران ببارد,جایی كه باران بـه آن بـرسـد پـاك مـی شود.
و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست .
ولی باریدن دو سه قـطره فایده ندارد, بلكه باید طوری باشد كه بگویند باران می بارد و در زمین سخت جریان دارد و اگـر ظـرف به ولوغ سگ نجس شده باشداقوی این است كه اول خاكمال شود و سپس یك مرتبه در زیـر بـاران بـگذارند پاك می شود اگرچه احتیاط لازم این است كه دو مرتبه با آب باران شسته شود.
(مساله 38) اگر باران به عین نجس ببارد و بجای دیگر ترشح كند, چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد, وبو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاك است .
پس اگرباران بر خون ببارد و ترشح كند, چنانچه ذره های خون در آن باشد, یا آن كه بو یارنگ یا مزه خون گرفته باشد نجس می باشد.
(مـسـالـه 39) اگر بر سقف عمارت یا روی بام آن عین نجاست باشد, تا وقتی باران به بام می بارد, آبـی كـه به چیز نجس رسیده و از سقف یا ناودان می ریزد پاك است وبعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبی كه می ریزد, به چیز نجس رسیده است ,نجس می باشد.
(مـساله 40) زمین نجسی كه باران بر آن ببارد پاك می شود.
و اگر باران بر زمین جاری شود و در حال باریدن بجای نجسی كه زیر سقف است برسد, آن را نیز پاك می كند.
(مـساله 41) خاك نجسی كه بواسطه باران گل شود و علم برسیدن باران به وصف اطلاق به تمام اجزای آن حاصل شود پاك است ولی حصول علم به آن مشكل است .
(مـسـالـه 42) هر گاه آب باران در جایی جمع شود, اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه موقعی كه باران می آید, چیز نجسی را در آن بشویند و آب , بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد, آن چیز نجس پاك می شود.
(مـسـاله 43) اگر بر فرش پاكی كه روی زمین نجس است باران ببارد و در حال باریدن به زمین نجس برسد, فرش نجس نمی شود و زمین هم پاك می گردد.
(مساله 44) اگر آب باران یا آب دیگر در گودالی جمع شود, وكمتر از كر باشد, پس از قطع شدن باران , با رسیدن نجاست به آن نجس می شود.
5 - آب چاه (مـسـالـه 45) آب چـاهـی كه از زمین می جوشد, اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه نجاست به آن برسد, تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده پاك است ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها, مقداری كه در كتابهای مفصل گفته شده از آب آن بكشند.
(مـسـالـه 46) اگر نجاستی درچاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد,چنانچه تغییر آب چـاه از بـیـن برود, بنابر احتیاط واجب موقعی پاك می شود كه باآبی كه از چاه می جوشد مخلوط گردد.